Στα πλαίσια των συναλλαγών τους με τους καταναλωτές τραπεζικών προϊόντων, τα πιστωτικά ιδρύματα δημιουργούν κάποιους επαχθείς για τους καταναλωτές όρους, οι οποίοι συχνά κρίνονται από το νομοθέτη ή τη νομολογία (δηλαδή τις σχετικές δικαστικές αποφάσεις) ως παράνομοι ή και καταχρηστικοί, με αποτέλεσμα να παύουν πλέον να λειτουργούν δεσμευτικά για τον καταναλωτή. Ωστόσο, η έλλειψη ενημέρωσης του τελευταίου λειτουργεί συχνότατα ως τροχοπέδη για την εδραίωση των σχετικών διακαιωμάτων. Γι΄ αυτό κρίνεται σκόπιμο, αν όχι επιτακτικό, ο καταναλωτής να γνωρίζει τους σπουδαιότερους όρους τραπεζών, αν όχι το σύνολό τους, που έχουν κριθεί ως παράνομοι ή και καταχρηστικοί. Έτσι, οι σπουδαιότεροι τέτοιοι όροι είναι:
1. Η προμήθεια κατά την ανάληψη μετρητών με πιστωτική κάρτα.
2. Η χρέωση με έξοδα φακέλου για την έκδοση στεγαστικού δανείου.
3. Η επιβολή ποινής πρόωρης εξόφλησης (penalty) στα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο.
4. Η αύξηση στην ετήσια συνδρομή των πιστωτικών καρτών, χωρίς προηγούμενη ενημέρωση του κατόχου.
5. Η αύξηση του επιτοκίου των πιστωτικών καρτών, χωρίς να υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο επιτόκιο αναφοράς, όπως το Euribor ή το επιτόκιο της ΕΚΤ ( Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα).
6. Η επιβολή εξόδων κίνησης σε καταθετικούς λογαριασμούς.
7. Η καταγγελία της σύμβασης του δανειολήπτη και η απαίτηση ολόκληρου το ποσού της οφειλής σε περίπτωση καθυστέρησης καταβολής κάποιων δόσεων.
8. Η είσπραξη προμήθειας για κατάθεση σε λογαριασμό τρίτου προσώπου.
9. Η επιβολή εξόδων τήρησης και παρακολούθησης στους λογαριασμούς καταθέσεων.
10. Η μονομερής μεταβολή στους όρους των λογαριασμών καταθέσεων.
11. Η επιβολή εξόδων αδράνειας κάποιου ποσού σε λογαριασμούς που δεν κινούνται για πάνω από 18 μήνες.
12. Ο υπολογισμός των τόκων των ποσών των καταθέσεων σε μεταγενέστερη ημερομηνία από αυτή που γίνεται η κατάθεση.
13. Ο περιορισμός της ευθύνης της τράπεζας σε περίπτωση που γίνει παράνομη χρήση απολεσθέντος ή κλαπέντος βιβλιαρίου κατάθεσης.
14. Η επιβολή εξόδων σε δανειολήπτες για να πάρουν βεβαίωση οφειλών, κάτι που πλέον, σύμφωνα με το νόμο 3869/2010 τα πιστωτικά ιδρύματα υποχρεούνται να παρέχουν στον αιτούντα οφειλέτη εντός πενθημέρου ατελώς.
15. Η είσπραξη εξόδων χρηματοδότησης για τη χορήγηση του δανείου.
16. Η μονομερής αύξηση του επιτοκίου στα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο χωρίς κάποιο λογικό κριτήριο.
17. Η απαίτηση της τράπεζας για επιστροφή του δανείου αν δεν αποδεχθεί ο πελάτης την προσαρμογή του επιτοκίου.
18. Ο υπολογισμός των τόκων του δανείου με βάση το έτος των 360 ημερών αντί για 365 με αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη επιβάρυνση του δανειολήπτη.
19. Η επιβολή χρονικού περιθωρίου (π.χ. 30 ημερών) στον πελάτη για να αμφισβητήσει τις χρεώσεις του, αλλιώς θεωρείται ότι τις κάνει δεκτές.
20. Η καταβολή προμήθειας ή λειτουργικών εξόδων από τον καταναλωτή στο πιστωτικό ίδρυμα, σε περίπτωση ανάληψης μετρητών από κατάστημα ή ΑΤΜ του ίδιου πιστωτικού ιδρύματος.
21. Ο όρος που προβλέπει ότι στην περίπτωση στεγαστικού δανείου που χρησιμοποιείται για κατασκευή ή ανέγερση κατοικίας, το δάνειο κατατίθεται σε δεσμευμένο λογαριασμό του οφειλέτη και ενώ η αποδέσμευση γίνεται σταδιακά, ανάλογα με την πρόοδο των εργασιών, ο δανειολήπτης επιβαρύνεται με τους τόκους του δανείου, από την ημέρα που κατατίθεται το ποσόν στον δεσμευμένο λογαριασμό. Ο όρος αυτός απαγορεύεται, ανεξάρτητα αν το ποσόν που κατατίθεται στον λογαριασμό του δανειολήπτη εκτοκίζεται με τόκο κατάθεσης.
22. Η επιβολή προμήθειας ή εξόδων για την κατάθεση σε λογαριασμό τρίτου, που είναι πελάτης του πιστωτικού ιδρύματος.
23. Η επιβολή προμήθειας ή εξόδων σε κάθε κίνηση λογαριασμού ταμιευτηρίου ή τρεχούμενου αναφορικά με την ανάληψη ή κατάθεση μετρητών ή επιταγής στα ταμεία των τραπεζών, όταν οι κινήσεις υπερβαίνουν το καθορισμένο από την τράπεζα όριο.
24. Η επιβολή εξόδων αδράνειας σε καταθετικούς λογαριασμούς, που παραμένουν ακίνητοι για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από αυτό που καθορίζει η τράπεζα.
25. Ο όρος που προβλέπει ότι οι λογαριασμοί με μέσο μηνιαίο υπόλοιπο μικρότερο από εκείνο που ορίζει η τράπεζα βαρύνονται με έξοδα τήρησης και παρακολούθησης των κινήσεων.
26. Ο όρος που υποχρεώνει τον καταθέτη να ειδοποιήσει αμέσως την τράπεζα, σε περίπτωση απώλειας του βιβλιαρίου καταθέσεων, και ορίζει ότι η τράπεζα δεν ευθύνεται σε περίπτωση που πραγματοποιήσει πληρωμή σε άλλο πρόσωπο, πριν λάβει την προαναφερόμενη ειδοποίηση και
27. Ο όρος που περιορίζει την ευθύνη των τραπεζών μόνο για δόλο ή για βαριά αμέλεια υπαλλήλου της, σε περίπτωση μη γνήσιας υπογραφής σε δελτία ή εντολές πληρωμής, αποκλείοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την ευθύνη της για ελαφρά αμέλεια. Έχει εφαρμογή και παράγει αποτελέσματα και έναντι των τραπεζών που δεν ήταν διάδικοι και φυσικά αφορά όλους τους καταναλωτές, οι οποίοι επωφελούνται από τις διατάξεις της χωρίς να χρειαστεί να υποβληθούν σε καμία διαδικασία ή κόστος.
